«Türkmennebit» döwlet konserniniň başlygy Guwanç Agajanow OGT–2025 halkara maslahatynyň «Energetiki geçiş üçin çig mallar: maýa goýumlar üçin täze mümkinçilikler» atly mejlisinde çykyş etdi. Ol çykyşynda Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygyny giňeltmäge we Hazar deňziniň türkmen bölegindäki baý uglewodorod serişdelerini özleşdirmek üçin maýa goýujylary çekmäge taýýardygyny aýtdy.
Guwanç Agajanowyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň jemi uglewodorod gorlarynyň möçberi nebit ekwiwalentinde 71 milliard tonnadan geçýär. Şonuň bilen birlikde, maýa goýumlaryň esasy ugrunyň Hazar deňziniň türkmen bölegindäki ygtyýarlandyrylan bloklary özleşdirmekden ybaratdygyny nygtady.
«Türkmennebit» döwlet konserniniň başlygy 2025-nji ýylyň maý aýynda «Türkmennebit» DK bilen Petronas Carigali hem-de ADNOC (XRG) kompaniýalarynyň arasynda 1-nji Blok boýunça önümi paýlaşmak hakyndaky täze ylalaşyga gol çekilendigini ýatlatdy. Bu ylalaşyk deňiz ýataklaryny özleşdirmekde hyzmatdaşlygyň täze tapgyryny açdy we döwletiň öňdebaryjy tehnologiýalary bolan halkara maýa goýujylara açykdygyny görkezdi.
«Şu günki gün Türkmenistan kenarýakadaky baýlyklary özleşdirmäge täze hyzmatdaşlary çagyrýar» diýip, Guwanç Agajanow belledi. Ol daşary ýurtly maýa goýujylar üçin birnäçe artykmaçlyklary sanap geçdi. Olaryň hatarynda möhüm bloklar boýunça täzelenen geologik we geofiziki maglumatlaryň bardygyny, açyk hukuk we şertnama esaslaryny, şeýle hem uzak möhletli maýa goýumlar üçin ýeňilleşdirilen salgyt we gümrük şertlerini agzdy.
«Türkmennebit» häzirki wagtda nebiti gaýtadan işleýiş we nebithimiýa senagatyny döwrebaplaşdyrmak ugrunda işjeň hereket edýär. Maksat — önümçilige dürli görnüşli, ýokary goşulan gymmatly önümleriň girizilmegidir. Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda giň möçberli döwrebaplaşdyryş işleri geçirildi, netijede içerki bazar we eksport üçin benzin, ýag, polipropilen, bitum ýaly önümler öndürilýär. Şeýle hem täze nebithimiýa toplumynyň gurluşygy boýunça meýilnamalar taýýarlanýar, ol polimerleriň we himiýa çig mallarynyň önümçiligini giňelder. Bu önümler arassa energiýa üpjünçiliginiň dünýä zynjyrynda möhüm orun eýeleýär.
Işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, «Türkmennebit» sanlylaşdyrma we emeli aň (AI) ulgamlaryny işjeň ornaşdyrýar. Bu ugur howpsuzlygy ýokarlandyrmaga, çykdajylary azaltmaga we önümçilikdäki bökdençlikleri minimal derejä düşürmäge ýardam edýär. Akylly guýularyň we sanly modelirlemegiň girizilmegi geologik-barlag, guýy gazyp almak we nebiti gaýtadan işlemek prosesleriniň netijeliligini birnäçe esse artdyrýar.
«Uglewodorod energetikasynyň geljegi diňe bir öndürijilikli bolmaly däl, eýsem, has arassa, paýhasly we durnukly önümçiligi üpjün edýän jogapkärli ugur bolmalydyr» diýip, Guwanç Agajanow nygtady. Ol Türkmenistanyň kenarýaka taslamalary, nebithimiýa we arassa energetika ugurlarynda halkara maýa goýujylar, tehnologik kompaniýalar we maliýe guramalary bilen hyzmatdaşlyga açykdygyny tassyklady.
Çeşme: “Nebit-gaz” gazeti
